Hierbij een overzicht van literatuur over gierzwaluwen en verwante onderwerpen. Aanvullingen zijn welkom. De vermeldingen zijn in chronologische volgorde (de meest recente literatuur bovenaan).
2024
Meyer, S., 2024. Brutverhalten von zwei Mauerseglerpaaren Apus apus in Laufen in der Nordwestschweiz. Ornithologischer Beobachter 121, 2024, 348-359.
Schröder, J., 2024. Temperatuur in gierzwaluwnesten onder een pannendak. Limosa 97, 26-33.
Van Diek, H. & W. Oosterhof, 2024. Boombroedende gierzwaluwen in Hilversum in 2019-22. Limosa 97, 34-36.
2023
Hoekstra, J., F. van der Lelie & J. Schröder, 2024, Temperatuur in inbouw-nestkasten voor Gierzwaluwen. Limosa 96, 72-81.
2022
Book of Abstracts. International Swift Conference Segovia , 2022.
Majkusiak, J., 2022. Breeding biology of the Common Swift (Apus apus) in Ireland – the most north-westerly edge of the nesting habitat. MSc Thesis.
Wellbrock, AHJ, L.R.H. Eckhardt, N.A. Kelsey, G. Heldmaier, J. Rozman & K. Witte, 2022. Cool birds: first evidence of energy-saving nocturnal torpor in free-living common swifts Apus apus resting in their nests. Biol.Lett. 18: 20210675. https://doi.org/10.1098/rsbl.2021.0675
Finch, T., J.R. Bell, R.A. Robinson & W.J. Peach, 2022. Demography of Common Swifts (Apus apus) breeding in the UK associated with local weather but not aphid biomass. https://doi.org/10.1111/ibi.13156
2021
2020
- Dulisz, B, A. M. Stawicka, P. Knozowski, T.A. Diserens & J.J. Nowakowski, 2021. Effectiveness of using nest boxes as a form of bird protection after building modernization. Biodiversity and Conservation. Link naar artikel (open access)
- Åkesson, S. & G. Bianco, 2021. Wind-assisted sprint migration in northern swifts. iScience 24(3):102474. Link naar artikel (open access)
- Åkesson, S. H. Bakam, E. Martinez Hernandez, G. Bianco, 2021. Migratory orientation in inexperienced and experienced avian migrants. Ethology Ecology and Evolution 33(3):1-24. Link naar artikel (open access)
- Tiyawattanaroj, W., S. Witte, M. Fehr & M. Legler, 2021. Monitoring of Organochlorine Pesticide and Polychlorinated Biphenyl Residues in Common Swifts (Apus apus) in the Region of Hannover, Lower Saxony, Germany. Link naar artikel (open access)
- Åkesson, S. & G. Bianco, 2021. Wind-assisted sprint migration in northern swifts. iScience. Link naar artikel (open access)
- Åkesson, S., P.W. Atkinson, A. Bermejo, J. de la Puente, M. Ferri, C.M. Hewson, J. Holmgren, E. Kaiser, L. Kearsley, R.H.G. Klaassen, H. Kolunen, G. Matsson, F. Minelli, G. Norevik, H. Pietiäinen, N.J. Singh, F. Spina, L. Viktora & A. Hedenström, 2020. Evolution of chain migration in an aerial insectivorous bird, the common swift Apus apus. Evolution 74-10: 2377–2391. Link naar artikel (open access)
- Oosterholt, W., 2020. Uniek broedgeval in Hilversum: Gierzwaluw in spechtenhol. De Korhaan , Volume 54 – Issue 3 p. 23- 23. Link naar artikel (Natuurtijdschriften.nl)
- Vansteelant, W.M.G., 2020. Van kompas tot GPS: oriëntatie en navigatie door trekvogels. Natuur.oriolus I 86 (1), 16-23. Link naar artikel (open access)
- Åkesson, S. & B. Helm, 2020. Endogenous Programs and Flexibility in Bird Migration. Frontiers in Ecology and Evolution 8. Link naar artikel (researchgate.net)
- Verkade, H., A. Marijnis, J. Jacobs & I. van Dijk, 2020. De Gierzwaluw in Noordwijk-Binnen in 2013 en 2018. De Strandloper 52, 1, 43-49. Link naar artikel
- Thibault, J.-C., T. Armand, G. Beuneux, A. Cibois, J.-Y. Courtois, J.-F. Seguin, 2020. Common Swifts (Apus apus) nesting in mature pine forests in Corsica. Ecologia Mediterranea Vol. 46, 75-82. Link naar artikel (Researchgate.net)
- Verburg, G., 2020. Hoe effectief zijn nestkasten voor gierzwaluwen en huismussen? De Levende Natuur 121, Link naar artikel
2019
- Nilsson, C., J. Bäckman & A.M. Dokter, 2019. Flocking behaviour in the twilight ascents of Common Swifts Apus apus. Ibis 161(3) Link naar samenvatting (artikel opvraagbaar; researchgate.net)
- Schoppers, J., 2019. Twaalf jaar MUS; veel soorten in de min. Link naar artikel (Sovon)
2018
- Ferri, M., 2018. Ancient artificial nests to attract Swifts, Sparrow and Starlings to exploit them as food. In: F. Duhart & H. Macbeth (eds.), Birds as Food: Anthropological and Cross-disciplinary Perspectives. Chapter 11, p. 217-240. Link naar artikel
- Van Groen, F., 2018. Vijf jaar Gierzwaluwonderzoek in Noord-Holland. De Gierzwaluw , Volume 56 – Issue 1 p. 14-16. Link naar artikel (Natuurtijdschriften.nl)
- Meier, C.M., H. Karaardıç, R. Aymí, S.G. Peev, E. Bächler, R. Weber, W. Witvliet & F. Liechti, 2018. What makes Alpine swift ascend at twilight? Novel geolocators reveal year-round flight behaviour. Behavioral Ecology and Sociobiology 72(3). Link naar artikel (open access)
- De Jong, G. & K. Wonders, 2018. Inventarisatie van gierzwaluwen in Amsterdam, Amstelveen en Diemen. Vijf jaar onderzoek aan de nestplaatsen (2013-2017). Link naar rapport
2017
- Morganti, M., D. Rubolini, S. Åkesson, A. Bermejo, J. de la Puente, R. Lardelli, F. Liechti, G. Boano, E. Tomassetto, M. Ferri, M. Caffi, N. Saino & R. Ambrosini, 2017. Effect of light‐level geolocators on apparent survival of two highly aerial swift species. Journal of Avian Biology 47: 001–009, 2017. Link naar artikel (researchgate.net)
- Åkesson, S., M. Ilieva, J. Karagicheva & B. Helm, 2017. Timing avian long-distance migration: From internal clock mechanisms to global flights. Philosophical Transactions of The Royal Society B Biological Sciences 372(1734). Link naar artikel (open access)
- Günther, E. & M. Hellmann, 2017. Spechthöhlennutzung durch Mauersegler Apus apus und Verlust der Höhlenqualität durch das Eichensterben im Ostharz. Charadrius 53, Heft 1 – 2, 2017: 98 – 101. Link naar artikel
2016
- Hedenström, A., Norevik, G., Warfvinge, K. & Akesson, S., 2016. Annual 10-Month Aerial Life Phase in the Common Swift Apus apus. Current biology: CB 26(22). Link naar artikel (Researchgate.net)
- Lindeboom, R., 2016. Gierzwaluwen in de stad Groningen. De Grauwe Gors, 43, 26–34. Link naar artikel (Natuurtijdschriften.nl)
- Åkesson, S., G. Bianco & A. Hedenström, 2016. Negotiating an ecological barrier: crossing the Sahara in relation to winds by common swifts. Phil. Trans. R. Soc. B 371: 20150393. Link naar artikel (open access)
- Schaub, T., P.J. Meffert & P.J. Kerth, 2016. Nest-boxes for Common Swifts Apus apus as compensatory measures in the context of building renovation: efficacy and predictors of occupancy. Bird Conservation International , Volume 26 , Issue 2 , June 2016 , pp. 164 – 176 DOI: Link naar artikel
2015
- Wortelboer, R., 2015. Gierzwaluwen nader bekeken: tien jaar waarnemingen met camera’s bij nesten. Limosa 88 (2015), 57-73.Link naar artikel (researchgate.net) Abstract in English
- Verkade H., J. Jacobs, A. Marijnis & I. van Dijk, 2015. 20 jaar Gierzwaluwen inventariseren in Noordwijk. Limosa 88 (2015): 164-172. Link naar artikel (Sovon)
2013
- Dokter, A.M., S. Åkesson, H. Beekhuis, W. Boutena, L. Buurmad H. van Gasteren & I. Holleman, 2013. Twilight ascents by common swifts, Apus apus, at dawn and dusk: acquisition of orientation cues? Animal Behaviour Volume 85, Issue 3, March 2013, Pages 545-552. Link naar artikel (open access)
- Bridge, E.S., J.F. Kelly, A. Contina, R.M. Gabrielson, R.B. MacCurdy & D.W. Winkler, 2013. Advances in tracking small migratory birds: a technical review of light-level geolocation. J. Field Ornithol. 84(2):121–137, 2013. Link naar artikel (open access)
2012
- Åkesson, S., R. Klaassen, J. Holmgren, J.W. Fox & A. Hedenström, 2012. Migration Routes and Strategies in a Highly Aerial Migrant, the Common Swift Apus apus, Revealed by Light-Level Geolocators. PLoS ONE 7(7): e41195. Link naar artikel (open access)
- Dokter, A.M., S. Åkesson, H. Beekhuis, W. Bouten, L. Buurma, H. van Gasteren & I. Holleman, 2012. Twilight ascents by common swifts, Apus apus, at dawn and dusk: acquisition of orientation cues? Animal Behaviour 85 (2013) 545-552. Link naar artikel (open access)
2011
- Dokter, A.M., F. Liechti, H. Stark, L. Delobbe, P. Tabary & I. Holleman, 2011. Bird migration flight altitudes studied by a network of operational weather radars. J. R. Soc. Interface (2011) 8, 30–43. Link naar artikel (open access)
- Von Dewitz, W., B. Gießing, M. Kuhn & H.-J. Schmaus, 2011. Baumbrut des Mauerseglers Apus apus in Brühl/Rheinland. Charadrius 47, Heft 2, 2011: 87-92. Link naar artikel (open access)
2010
- Bowlin, M.S., Henningsson, P., Muijres, F.T, Vleugels, R.H.E., Liechti, F. & Hedenström, A., 2010. The effects of geolocator drag and weight on the flight ranges of small migrants. Methods in Ecology and Evolution 2010, 1, 398-402. Link naar artikel (open access)
- Genton, B., 2010. Chronologie comportementale du Martinet Noir Apus apus sur un site de reproduction; choisir une cavite, la partager, la defendre. Nos Oiseaux 57 : 243-264 – 2010. Link naar artikel
- Henningsson, P., 2010. Always on the wing: Fluid dynamics, flight performance and flight behavior of common swifts. Thesis Univ. Lund. Link naar proefschrift
2009
- Genton, B., 2009. Relations Interspécifiques du Martinet Noir Apus apus avec le moineau domestique passer domesticus. Example d’amenagements novateurs en faveur du Martinet Noir. Nos Oiseaux 56: 67-86 – 2009. Link naar artikel
- Henningsson, P., Karlsson, H., Bäckman, J., Hedenström, A., 2009. Flight speeds of swifts (Apus apus): Seasonal differences smaller than expected. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 276(1666):2395-401. Link naar artikel (researchgate.net)
- Berghuis, A. & K. van Scharenburg, 2009. Gierzwaluwen: echte mooiweervogels; Aantalsverloop en broedsucces van drie broedkolonies in Noord- en Zuidhorn (Gr.). Het Vogeljaar , Volume 57 – Issue 6 p. 261- 267. Link naar artikel (natuurtijdschriften.nl)
- Verkade, H., 2009. Gierzwaluwen in Noordwijk-Binnen in 2008. De Strandloper, 41(4), 15–26. Link naar artikel (Natuurtijdschriften.nl)
- Günther, E. & M. Hellmann, 2009. Die Superhöhle – Mauersegler Apus apus brüten 25 Jahre in einer Baumhöhle (The super hole – Common Swifts Apus apus breeding in a treehole in the course of 25 years). Ornithol. Jber. Mus. Heineanum 27 (2009): 79-83. Link naar artikel (zobodat.at)
2008
- Van de Wetering, H. & Jukema, J., 2008. Leven leeftijdsgroepen van de gierzwaluw in de broedperiode ruimtelijk gescheiden? Limosa 81 (2008): 11-16. Link naar artikel
2007
- Newton, I., 2007. Weather-related mass-mortality in migrants. Ibis 149(3):453-467. Link naar artikel (open access)
2006
- Van Oudheusden, R., 2006. A call for help. RUG/RUL Rapport 73. Link naar rapport
- Wright, J., Markman, S. &Denney, S.M., 2006. Facultative adjustment of pre-fledging mass loss
by nestling swifts preparing for flight. Proc. R. Soc. B (2006) 273, 1895–1900.
Link naar publicatie - Attila, P., 2006. A sarlósfecske (Apus apus) költésbiológiai vizsgálata Sopronban. Study of the breedig biology of the Swift (Apus apus) in Sopron. SZÉLKIÁLTÓ 12. 2006.1.3-14. In Hongaars, Engelse samenvatting. Link naar artikel
2005
- Gierzwaluwen-special De Strandloper. Link naar nummer
- Verkade, H., 2005. Gierzwaluwen in Noordwijk-Binnen, een ruimtelijke verkenning. De Strandloper 37, 2, 11-44. Link naar artikel
- Günther, E. & E.M. Hellmann, 2005. Entwicklung und Nachnutzung von Höhlen der Buntspechte (Dendrocopos) in den “Segler-Wäldern“ des Harzes. Ergebnisse 20jähriger Untersuchungen an natürlichen Baumhöhlen. (Development and new tenants of holes of spotted woodpeckers (D. endrocopos) in the “Swift-forest” in the Harz Mountains (Sachsen-Anhalt). Results of twenty years investigations of the use of natural tree holes). Ornithol. Jber. Mus. Heineanum 23 (2005): 103 – 122. Link naar artikel
2004
- Holmgren, J., 2004. Roosting in tree foliage by Common Swifts Apus apus. Ibis (2004), 146, 404-416. Link naar publicatie (Researchgate.net)
- Flade, M., S. Baumann & P. Südbeck, 2004. The current situation of forest birds in Germany – introduction and synopsis. Vogelwelt 125: 145 – 150. Link naar artikel
- Günther, E., M. Hellmann & B. Nicolai, 2004. Baumbrütende Mauersegler Apus apus – Relikte uralter Waldqualitäten? [Tree-breeding Swifts – relicts of very old forest-qualities? ] Link naar artikel (researchgate.net)
- Pittocopitis, R., 2004. Baumbrütende Mauersegler (Apus apus) im Soonwald
(Rheinland-Pfalz). Fauna Flora Rheinland-Pfalz 10: Heft 2, 2004, S.603-618. Link naar artikel (open access)
2003
- Günther, E. M. Hellmann & U. Seiffert, 2003. Zur Brutphanologie baumbrütender Mauersegler Apus apus im nordostlichen Harz (Sachsen-Anhalt) – Erste Auswirkungender aktuellen Klimaanderung? (Phenology of tree-breeding Swift Apus apus in the northeastern Harz Mountains (Sachsen-Anhalt) – First effects of recent climate change?). Ornithol. Jber. Mus. Heineanum 21 (2003): 57-68. Link naar artikel
- Flath, R., 2003. Baumbrütende Mauersegler (Apus apus) in der Schorfheide. Otis 11 (2003): 47-50. Link naar artikel
2002
- Bäckman, J. & T. Alerstam, 2002. Harmonic oscillatory orientation relative to the wind in nocturnal roosting flights of the swift Apus apus. Journal of Experimental Biology 205(Pt 7): 905-910. Link naar artikel (researchgate.net)
2001
- Bäckman, J. & T. Alerstam, 2001. Confronting the winds: orientation and flight behaviour of roosting swifts, Apus apus. Proc. R. Soc. Lond. B (2001) 268, 1081-1087. Link naar artikel (Open access)
2000
- Buurma, L.S., 2000. Dusk and dawn ascend of the Swift, Apus apus L.. International Bird Strike Comittee IBSC25/WP-BB2, Amsterdam, 17-21 April 2000. 14pp. Link naar artikel
1999
- Tigges, U., 1999. Spatial behaviour of the Common Swift (Apus apus). www.CommonSwift.org. Link naar artikel
1998
- Günther E. & M. Hellmann, 1998. Die Höhlen des Buntspechtes (Picoides major) von Fledermäusen nicht gefragt? Nyctalus (N.F.), Berlin 6 ( 1 998), Heft 5, S. 468 – 470. Link naar artikel
1997
- Günther E. & M. Hellmann, 1997. Die Höhlen des Buntspechts – haben wir ihre Bedeutung für die Nachnutzer überschätzt? Naturschutz im Land Sachsen-Anhalt 34, 1, 15-24. Link naar artikel
1996
- Thomson, D.L. , H. Douglas-Home, R.W. Furness & P. Monaghan, 1996. Breeding success and survival in the common swift Apus apus: a long-term study on the effects of weather. J. Zool., Loml. (1996) 239, 29-38. Link naar atikel
1994
- Günther E. & M. Hellmann, 1994. Zur Abhängigkeit des Bruterfolges baumbrütender Mauersegler (Apus apus) von der Brutraumgröße im nordöstlichen Harz (Sachsen-Anhalt). (To the dependence of breeding success of tree-breeding Swifts (Apus apus) to the size of breeding holes in the northeastern Harz Mountains (Sachsen-Anhalt)). Orn. Jber. Mus. Heineanum 12 (1994): 87-91. Link naar artikel
1992
- Eisloffel, F., 1992. Baumbrütende Mauersegler (Apus apus) im Hunsrück. Fauna Flora Rheinland-Pfalz 6: Heft 4, 1167-1169. Link naar artikel
1991
- Günther E. & M. Hellmann, 1991. Zum Vorkommen und zur Nistökologie baumbrütender Mauersegler (Apus apus) im Nordharz. Acta ornithoecol., Jena 2, 3 (1991) 261-275. Link naar artikel
1987
Berghuis, A., J. Doevendans & J. Sikkens, 1987. Gierzwaluwen in de stad Groningen. Een verslag van inventarisaties gehouden in 1984 -1985. Avifauna Groningen, IVN Groningen, Buitenbedrijf BBZ Groningen. Link naar rapport
1982
- Sikkens, J., 1982. Huisvestingsproblemen bij de Gierzwaluw. De Grauwe Gors, 10(2), 27–28. Link naar artikel (Natuurtijdschriften.nl)
